Trump can thiệp Fed có thể làm tăng "thuế đúc tiền" đô la, thách thức kinh tế toàn cầu.

Trump can thiệp vào Fed, uy tín của đồng đô la có nguy cơ bị ảnh hưởng

Hành động gần đây của cựu tổng thống Mỹ Trump can thiệp vào tính độc lập của Fed đã thu hút sự chú ý toàn cầu. Fed, là ngân hàng trung ương có ảnh hưởng nhất thế giới, tính độc lập của nó là nền tảng cho uy tín của đồng đô la. Tuy nhiên, hành vi ép buộc của Trump khiến thị trường băn khoăn về sự ổn định lâu dài của đồng đô la, điều này có thể gây ra ảnh hưởng rộng lớn đến nền kinh tế toàn cầu.

Cơ chế "thuế đúc tiền" trong hệ thống tài chính hiện đại

Trong hệ thống tài chính hiện đại, ngân hàng trung ương bơm thanh khoản vào chính phủ thông qua việc mua trái phiếu quốc gia, thay vì in tiền trực tiếp để chính phủ sử dụng. Mặc dù theo lý thuyết cách thức này giảm thiểu "thuế đúc tiền" theo nghĩa truyền thống, nhưng chính phủ có thể gián tiếp thu thuế này thông qua việc tăng lạm phát, giảm nhẹ áp lực hoàn trả nợ. Tuy nhiên, nếu Fed mất tính độc lập, dung thứ hoặc thúc đẩy lạm phát cao, sẽ gián tiếp tăng gánh nặng cho các chủ nợ nắm giữ tài sản bằng đồng đô la trên toàn cầu, điều này tương đương với việc tăng "thuế đúc tiền" của đồng đô la.

Vị thế mạnh mẽ của đồng đô la và tính độc lập của Fed

Kể từ khi hệ thống Bretton Woods tan rã vào năm 1971, đồng đô la không còn gắn liền với vàng, nhưng vị thế của nó như một đồng dự trữ toàn cầu vẫn không đổi, nhờ sức mạnh tổng hợp của Hoa Kỳ và việc Fed kiểm soát lạm phát hiệu quả. Trong nhiều thập kỷ qua, tỷ lệ lạm phát ở Mỹ duy trì ở mức thấp, sức mua của đồng đô la tương đối ổn định, do đó các quốc gia trên thế giới sẵn lòng nắm giữ tài sản bằng đồng đô la. Tuy nhiên, sự can thiệp của Trump vào Fed có thể làm xáo trộn sự ổn định này, khiến kỳ vọng lạm phát gia tăng, làm suy yếu vị thế đồng dự trữ của đồng đô la.

Tại sao chính phủ Mỹ can thiệp vào Fed?

Gánh nặng nợ của chính phủ liên bang Mỹ là một trong những lý do cốt lõi để can thiệp vào Fed. Trong bốn quý vừa qua, chi tiêu lãi suất của chính phủ liên bang Mỹ đã vượt quá 1 nghìn tỷ đô la, thậm chí vượt mức ngân sách quốc phòng. Môi trường lãi suất cao tăng cường áp lực tài chính đối với chính phủ, do đó nhu cầu giảm lãi suất của Trump có thể không chỉ dừng lại ở mức độ nói, mà còn có khả năng thông qua hành động thực tế để ép buộc Fed.

Ẩn họa dài hạn của sự chia rẽ chính sách lưỡng đảng

Nếu can thiệp vào Fed chỉ là một thao tác chính trị nhất thời của Trump, ảnh hưởng có thể là tạm thời. Nhưng trong những năm gần đây, chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ của chính phủ Mỹ xuất hiện sự không đồng bộ rõ rệt, đặc biệt là trong thời kỳ lạm phát cao của chính quyền Biden nhưng vẫn duy trì tỷ lệ thâm hụt tài khóa cao, điều này làm giảm thêm năng lực kiềm chế lạm phát của Fed. Những chính sách ngắn hạn nhằm đáp ứng cử tri của hai đảng có thể gây tổn hại lâu dài đến uy tín của đồng đô la.

Nguy cơ tiềm ẩn đối với kinh tế và thương mại toàn cầu

Đồng đô la như một đồng tiền thanh toán và dự trữ toàn cầu, sự lung lay về uy tín có thể gia tăng sự bất định trong thương mại quốc tế, tăng chi phí giao dịch. Đồng thời, sự bất ổn trong vị thế dự trữ của đồng đô la sẽ làm gián đoạn dòng lưu chuyển tiền tệ toàn cầu. Mô hình lưu thông tiền tệ dựa trên đòn bẩy ở các nước phương Tây và tiết kiệm của các nước mới nổi có thể bị phá vỡ, gây ra thử thách cho các quốc gia thị trường mới nổi phụ thuộc vào nhu cầu ngoại.

Phản ứng dây chuyền của thị trường tài sản

Sự lung lay của vị thế đồng dự trữ của đồng đô la có thể thúc đẩy các quốc gia đa dạng hóa tài sản dự trữ, tăng nhu cầu đối với vàng và tài nguyên khan hiếm, đẩy giá kim loại quý tăng cao. Ngoài ra, các nhà đầu tư toàn cầu có thể đánh giá lại sự hấp dẫn của tài sản bằng đồng đô la, chuyển sang các tài sản trú ẩn khác, từ đó phát sinh phản ứng dây chuyền trên thị trường tài sản.

Thế khó trong chính sách của Trump

Chính sách kinh tế mà Trump thúc đẩy mặc dù mang tính thực dụng cao, nhưng giữa các chính sách thường tồn tại mâu thuẫn. Ví dụ, vừa muốn thông qua chính sách tiền tệ nới lỏng để giảm áp lực nợ nần, lại cũng cần duy trì vị thế mạnh của đồng đô la để củng cố quyền bá chủ tiền tệ toàn cầu. Thế khó này khiến triển vọng dài hạn của chính sách kinh tế vĩ mô của Mỹ trở nên phức tạp hơn.

Tổng kết: Nền kinh tế toàn cầu cần cảnh giác trước bất định

Hành động can thiệp vào Fed của Trump chắc chắn đã làm gia tăng sự bất định trong nền kinh tế toàn cầu. Uy tín của đồng đô la như nền tảng của tiền tệ toàn cầu bị ảnh hưởng, gây ra nguy cơ tiềm tàng đối với sự ổn định của hệ thống thương mại và tài chính quốc tế. Trong tương lai, liệu tính độc lập của Fed có được bảo vệ, chính phủ Mỹ cân bằng lợi ích ngắn hạn và sự ổn định kinh tế dài hạn như thế nào, sẽ trở thành nhân tố then chốt quyết định hướng đi của nền kinh tế toàn cầu.

Thị trường có nhiều rủi ro và việc đầu tư cần phải thận trọng. Bài viết này không phải là lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư cần cân nhắc tình hình tài chính cá nhân hoặc nhu cầu của bản thân. Nhà đầu tư nên thực hiện cân nhắc, xem xét liệu rằng bất kỳ ý kiến, quan điểm hoặc kết luận nào trong bài viết này có phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của bạn hay không. Việc chưa chọn danh mục đầu tư phù hợp là điều cần thiết và hạn chế rủi cho cho bạn.